Dzieje wizerunku Św. Kazimierza od XVI do XVIII wieku. Między ikonografią a tekstem

Św. Kazimierz, a raczej jego wizerunek zachowany w słowie pisanym, jak w dziełach sztuk wizualnych, jest tematem tej pracy. To opowieść o dziejach świętego z rodu Jagiellonów, obejmująca okres od 1520 roku – początku procesu kanonizacyjnego słynącego świętością królewicza – do końca XVIII wieku. Celem pracy jest pokazanie, jak pobożność do św. Kazimierza nabierała czytelnych form; rekonstrukcja genezy jego wizerunku, różnorodności ikonograficznej, symboliki i znaczeń teologicznych z nim związanych. Teksty dotyczące św. Kazimierza i jego przedstawienia pozwalają zrozumieć, jak w kontekście konkretnej epoki postrzegano jego świętość i jakie było jego miejsce w życiu wspólnoty wiernych. Po śmierci Kazimierza coraz bardziej szerzyło się przekonanie o jego świętości tak, że z czasem stał się dla wiernych przede wszystkim patronem kraju i obrońcą wiary. Przemiany, które dokonywały się w Kościele katolickim w wieku XVI i XVII, sprzyjały rozwojowi kultu świętego patrona państwa. Śmierć Kazimierz uznawano za przykład „bezkrwawego męczeństwa“, stąd stał się on wzorcem osobowym dla dążących do świętości przedstawicieli elit świeckich i duchownych. Kazimierz uznawany jest przede wszystkim za patrona Litwy i Polski, zwierciadło cnót chrześcijańskich. Jego ikonografia wyrasta z narracji o jego życiu i świętości, a obraz i tekst to niejako dwie kolumny, podtrzymujące łuk tej opowieści.